Door de ogen van Yousef
Toen Yousef (26) vijf jaar oud was kwam hij met zijn ouders en zijn zus naar Nederland. Ze vluchtten hierheen voor de oorlog in Afghanistan. Aan zijn jaren in zijn geboorteland heeft Yousef nog wel een handvol herinneringen; bepaalde geuren, geluiden, smaken. Geen plaatjes, daarvoor zag hij te weinig.
In Nederland kon Yousef beter worden geholpen met zijn visuele beperking. Hij kreeg via een oogoperatie een kunstlens. Hij was toen acht jaar oud. Met zijn kunstlens ziet Yousef beter dan voorheen: rechts 25% en links 15%. Genoeg om zelf te fietsen, maar niet voldoende om te mogen autorijden.
Nadat hij op het speciaal onderwijs zijn VMBO had afgerond wilde Yousef verder leren. Hij ging naar de HAVO in het regulier onderwijs en daarna doorliep hij met succes het honneurs programma van de rechtenstudie aan de Hogeschool van Amsterdam. Hier werd hij zelfs genomineerd voor de ECHO Award, een prijs voor excellente studenten met een niet-westerse achtergrond. ‘Een groot compliment omdat het bij de organisatie niet bekend was dat ik een visuele beperking heb.
De andere studenten hebben er nooit een probleem van gemaakt dat Yousef minder ziet. ‘Soms stellen mijn medestudenten er weleens vragen over. Je valt natuurlijk wel op, met een speciale laptop waarbij je dicht op je scherm zit.’ Ook de opleidingen denken graag mee. Maar omdat ieder blok uit andere vakken, met andere docenten bestaat moet hij steeds opnieuw uitleggen wat hij nodig heeft en nieuwe afspraken maken. ‘Gebruikt de docent Pdf’s of PowerPoint? Of gaat alle kennisoverdracht mondeling? Steeds moeten we opnieuw uitzoeken hoe ik de stof het beste tot me kan nemen.’
Ondanks een goede cijferlijst bleek tijdens zijn tweede jaar op het HBO het vinden van een stageplaats lastig. ‘Bij een van de kleinere kantoren waar ik solliciteerde werd ik door mij visuele beperking afgewezen. Zij vonden het ingewikkeld en omdat de organisatie klein was waren de middelen voor aanpassingen beperkt. Ze durfden het niet aan.’
Het zou enorm helpen wanneer mensen inzien dat met een klein beetje hulp mensen met een visuele beperking al stukken beter kunnen functioneren.
‘Soms maak ik mij wel zorgen over het vinden van een baan. Met een diploma en goede cijferlijst op zak zal ik wel een goede startpositie hebben, maar mijn visuele beperking voelt toch een beetje als een onzekere factor. Het zou enorm helpen wanneer mensen inzien dat met een klein beetje hulp mensen met een visuele beperking al stukken beter kunnen functioneren. Hier moeten we vaker en groter over na denken. Ook als het gaat over het vinden van een plek op de arbeidsmarkt. Zonder hulp zijn veel mensen afhankelijk van een uitkering, dat kost ook geld. Terwijl met een beetje hulp zij gewoon aan het werk kunnen.’