Olifanten op drie meter

Door de ogen van Margaret

Margaret is een vitale vrouw die lijdt aan een onbekende, progressieve netvliesaandoening. Ze ziet in het centrale gezichtsveld veel minder dan in de periferie van haar ogen. Onlangs vloog ze een onvergetelijk avontuur tegemoet. Haar droom om ‘the big five’ in Zuid Afrika te spotten kwam uit. Maar hoe spot je eigenlijk wild als je een visuele beperking hebt?

Twee maanden geleden vloog ze vanuit het druilerige, grijze Nederland samen met haar man naar Zuid Afrika. Het was een fijn weerzien met haar zoon en schoondochter die daar wonen en werken.  Margaret’s zoon is ecoloog en werkt in een wildpark in Zuid Afrika. “We logeerden bij hen in huis”, vertelt Margaret. “Alle vertrekken zijn op de begane grond. Mijn zoon liet me zien waar ik alles kon vinden. Ik kon me er prima redden. “

Spontane braai

Overdag werkten zoon en schoondochter allebei.  De buren nodigden Margaret en haar man spontaan uit voor een ‘braai’. Braai in Zuid-Afrika is een begrip. Het is meer dan alleen een paar worstjes grillen, het is een sociale aangelegenheid. “Mensen zijn daar niet erg toekomstgericht, ze leven van dag tot dag zonder veel te plannen.  Het deed mij goed om te merken dat ze met heel weinig blij en tevreden zijn.”
 

In het weekend trokken ze er samen op uit. Margaret vertelt over de wildsafari’s die ze met z’n vieren ondernamen in het Krugerpark. ”Dat was echt geweldig. We zaten met z’n vieren in een 4WD en reden door het prachtige landschap. Ik kon daar best nog wel wat van zien. Het is immers heel weids. De  hersenen proberen voortdurend de ontbrekende informatie aan te vullen, dat gebeurt eigenlijk bij iedereen.

Tien jaar geleden zijn we als gezin ook in Zuid-Afrika geweest en destijds zag ik nog wat meer. Details zie ik bijvoorbeeld nu niet meer. Doordat het daar heel stil is –geen vliegverkeer, weinig auto’s, geen harde muziek- hoor je juist meer natuurgeluiden, zoals de verschillende vogelgeluiden, kikkers, sprinkhanen, maar ook voetstappen door de struiken heen van de grotere dieren. De schitterende vegetatie en een grote verscheidenheid aan diersoorten, bomen, struiken, en bloemen zijn zeer de moeite waard.
 

Samen met haar man bezocht ze the Blyde River Canyon die bekend staat om zijn ontzettend diepe kloof. Margaret vertelt daarover: “Omdat het zo zonnig was kon ik de grote lijnen en de contrasten in het landschap zien. De enorme diepte kon ik daardoor wel ervaren. Het pad er naartoe was een beetje oneffen. Mijn man gaf me dan aanwijzingen, zo van: hier ligt een boomstronk, 3 stappen verder begint een kuil.”

Ik heb een inklapbare herkenningsstok die ik in Nederland alleen gebruik in uiterste noodzaak. Dat is met name handig zodat anderen kunnen zien dat ik misschien hulp nodig heb,  bijvoorbeeld bij het vinden van de juiste bus. In Zuid-Afrika heb ik de stok helemaal niet gebruikt. De mensen daar zijn ontzettend aardig en sowieso behulpzaam voor elkaar.

Als je zoon ecoloog in een wildpark is, tref je het enorm als je met hem op safari mag, weet Margaret. “Hij weet zo veel en kan er zo boeiend over vertellen! Ik heb alle dieren van ‘the big five’ gezien, en hoe! Een groep olifanten liep op een gegeven moment pal voor onze auto langs. We hielden ons muisstil. Het was zeer indrukwekkend. Omdat ze zo dichtbij waren en zo groot zijn, kon ik ze goed zien en met mijn telefoon foto’s en filmpjes maken. Onze schoondochter  heeft een prachtige camera met zoom en speciale lenzen. Zij heeft wel honderden foto’s gemaakt, die we bij hen thuis op de laptop bekeken. Vooral van vogeltjes, bloemen, insecten  en dieren op grote afstand kon ik dan meer details ontdekken. 

Onze schoondochter zag dat er een schildpadje op de rug van een nijlpaard zat. Elke keer als het nijlpaard kopje onder ging, gleed de schildpad er vanaf, om er weer op klimmen als het nijlpaard weer met zijn rug naar boven kwam. Geleidelijk aan kwamen er steeds meer schildpadjes bij, wel een stuk of tien. Het was een boeiend schouwspel. We waren relatief dichtbij het water (wel altijd in de auto, dat is verplicht), en met behulp van een verrekijker met een extra groot gezichtsveld en sterk vergrote beelden kon ook ik ervan meegenieten.


Ook de nachtsafari leek aanvankelijk een uitdaging te worden. Uiteindelijk zorgden de grote koplampen van de 4WD en grote schijnwerpers opzij toch voor voldoende contrast, nodig voor iedereen, maar ook voor mij was dat goed te doen. Er is op zo’n safari meer te zien en te beleven dan ik aanvankelijk had verwacht. De beelden draag ik voor altijd met me mee.”